Śledź nas na:



Osobowość i zaburzenia osobowości

Osobowość - ogół dyspozycji i cech psychicznych, także schemat własnego ciała. Dzięki niej człowiek stanowi zwartą jednostkową całość.

Jest to więc temperament, zdolności intelektualne, usytuowanie człowieka w środowisku społecznym, itd. Człowiek wie, że stanowi niepodzielną całość. Mimo tej zwartości, osobowość cechuje się zmiennością w czasie. Obserwujemy rozwój osobowości, uwarunkowany zewnętrznie, ale także własnym dążeniem do doskonałości. Zręby osobowości przynosimy na świat. Poprzez środowisko, otoczenie, rodzinę, przyjaciół, wychowawców, szkołę, książki, filmy, tradycję kulturową - osobowość się rozwija.

Osobowość jest zmienna w czasie, przy tym zachowuje podstawową strukturę. W warunkach optymalnych dążymy do rozwoju osobowości. Tam gdzie tego dążenia zabrakło stoimy w miejscu, a więc cofamy się. Osobowość zmienia się w chorobach somatycznych w wyniku ograniczeń.

 

W zasadniczej większości chorób psychicznych podstawowy zrąb osobowości pozostaje bez zmian, zmiany ilościowe. Chory miał rozwiniętą uczuciowość wyższą, w wyniku choroby zubożała jak w schizofrenii. W chorobach psychicznych mówimy o zmianach pozytywnych, czyli o objawach pojawiających się jedynie w chorobie. Osobowość podstawowa nosi na sobie ciężar objawów, naddatek, jak omamy, urojenia itd.

Choroby, a szczególnie psychiczne przebiegają zawsze z odchyleniami osobowości natury ilościowej, zwłaszcza w zespołach psychoorganicznych, w depresjach - zubożenie osobowości.

Jakościowe zaburzenia struktury osobowości - w stanie pomrocznym i schizofrenii. W stanie pomrocznym nagły rozwój osobowości o cechach zupełnie różnych od osobowości podstawowej, nagły też jej zanik po przeminięciu stanu pomrocznego - rozdwojenie naprzemienne, przy powtarzających się cyklicznie stanach pomrocznych może zachować się ciągłość pamięciowa tej nowej osobowości.

W schizofrenii - zaburzenia osobowości typu schizofrenicznego, jednoczesny rozpad struktury osobowości, nie ma naprzemienności, osobowość podstawowa ulega rozpadowi.

Pierwszym objawem rozpadu, najpoważniejszym, bo obejmującym całą osobowość, jest rozpad pomiędzy osobowością, a środowiskiem społecznym: zamykanie się w sobie, zanikanie chęci kontaktu z innymi, w końcowej postaci nawet z najbliższymi - autyzm, a przecież zerwanie związków zagraża naszej egzystencji biologicznej.

Drugi objaw: dereizm - oderwanie myślenia od rzeczywistości. Myślenie ma zapewnić środki do egzystencji biologicznej, dopiero potem można się nim inaczej posługiwać. Chorzy nie myślą o tym, kto ich utrzyma, itd., zaś żyją systemami filozoficznymi, religijnymi itp. Gdyby ich zostawić samym sobie, zginęliby. Choroba odebrała im troskę o elementarne potrzeby.

Trzeci objaw: w warunkach normalnych życie uczuciowe i intelektualne przenikają się, warunkują, są w harmonii. Istnieje wzajemne dostosowanie między nimi. W schizofrenii to się rozpada, zatraca się ta harmonia, mówimy o paratygmii - niedostosowaniu afektu. Chory mówi o rzeczach strasznych, ale nie dostrzega, że są straszne. Parafonia - jest to niedostosowanie intonacji głosu, paramimia - niedostosowanie mimiki. Chory nie dostrzega sprzeczności dwóch wypowiadanych obok zdań - ambisentencja, która jest wyrazem rozkojarzenia. Współistnienie sprzecznych uczuć - ambiwalencja. Ze sprzecznych myśli i uczuć wynikają sprzeczne dążenia - ambitendencja. Te objawy występują tylko w schizofrenii, lub zespołach z kręgu schizofrenicznego. Jeśli brak choć części objawów rozpadu, nie można zdiagnozować schizofrenii.

 



Zobacz także